Schuindak isolatie
Om het warmteverlies te beperken is het belangrijk om het dak goed te isoleren. Want warme lucht stijgt op via het trappenhuis en de verdiepingsvloeren. Weliswaar zijn veel in de 70-er jaren gebouwde huizen voorzien van enige dakisolatie (bijvoorbeeld 1 tot 3 cm piepschuim, polystyreen of EPS, zie foto hierbij van een dak aan de Gildenring). Deze oorspronkelijke isolatie heeft een waarde van Rc van +/- 1 m2K/W en is dampopen. In de tabel hieronder staan de te stellen eisen aan isolatie.
Niveau van isolatie | Totale isolatiewaarde (Rc) in m2K/W |
---|---|
Matige isolatie | 1,3 |
Goede isolatie | 2,5 |
Zeer goede isolatie | 4,0 |
Isolatie nodig voor energieneutrale woning | 6,0-10,0 |
(Bron: Milieu Centraal)
Om de zeer goede isolatie te halen is het aanbrengen van 15 – 20 cm glaswol nodig (andere isolatiematerialen kunnen even goed, soms dikker soms dunner). Minimaal is Rd = 3,5 nodig om de Rc = 4 te halen die passend is bij LT (lage temperatuur)-verwarming. (N.B. Rd is de waarde van het isolatiemateriaal zelf, bij Rc wordt ook de isolatiewaarde van de stenen buiten- en binnengevel meegeteld – van de hele constructie dus).
Bruikbare materialen zijn:
- Biobased zijn bijvoorbeeld: vlaswol, houtvezel, hennepvezel, cellulose en schapenwol.
- Traditionele materialen: steenwol, glaswol, thermosheets (folie) en piepschuim-achtigmateriaal (zoals PIR, PUR en EPS). Bolletjesachtig materiaal wordt niet geadviseerd omdat die heel gemakkelijk in de wijde omgeving verspreid kunnen raken. Die bolletjes zijn dan niet meer te verwijderen en leiden tot (plastic-)vervuiling.
Aan de binnenkant of de buitenkant isoleren?
Aan beide mogelijkheden zitten voor-en nadelen:
- Aan de binnenzijde heeft als voordeel dat het vrij eenvoudig kan zijn (zeker als de zolder weinig extra wanden of ingebouwde kasten heeft). Het is dan de goedkoopste oplossing. Bovendien kan een handige klusser dit zelf doen wat natuurlijk ook minder kost. Nadeel is o.a. dat er wat ruimte verloren gaat want veelal wordt de ruimte tussen de balken geheel opgevuld met isolatie.
- Aan de buitenzijde heeft als voordeel dat alle mogelijke kieren goed afgesloten worden. Nadelen zijn echter dat het duur is omdat dakpannen en eventueel aanwezige zonnepanelen verwijderd en later herlegd moeten worden. Als de dakpannen aan vervanging toe zijn, wat aan de orde kan zijn met betonnen dakpannen van 50 jaar en ouder, dan is isolatie aan de buitenzijde de betere oplossing. Een mogelijk nadeel is dat het lastig is als de buren niet meedoen omdat er dan een hoogteverschil ontstaat tussen de beide dakdelen. Volgens bewoners zijn er grote verschillen in het type dakpannen in de wijk. Sommige woningen hebben kleidakpannen (gebakken zoals baksteen), andere woningen betonnen (sneldek-)pannen. In levensduur van de pannen kan dat een heel groot verschil uitmaken. Van 10 tot meer dan 50 jaar. Aantasting van de pannen is soms te herkennen aan veel gruis in de dakgoot. In het laatste geval is vervanging binnen enkele jaren nodig.
- Een optie kan zijn om niet het dak maar de zoldervloer te isoleren. Dit is toepasbaar als er alleen opslag op de zolder plaatsvindt. Denk dan wel aan een goede afsluiting + isolatie van het zolderluik.
Hoe zit het met het risico van vocht in je dak als je gaat isoleren?
Dat is inderdaad een belangrijk onderwerp! In een huis komt door de aanwezigheid van mensen, koken, douchen, was drogen altijd veel vocht vrij. Met de warmte stijgt ook het vocht naar boven, naar het dak. Op de plek waar het vocht tegen een kouder (gesloten) vlak stoot gaat het condenseren en kan het als het daar blijft leiden tot rotting in de isolatie, hout en dergelijke. Dat willen we natuurlijk niet.
Er zijn 2 (hoofd-)manieren om dit vochtprobleem in jouw dak te voorkomen:
- zorg ervoor dat het dak geen vochtafsluitende lagen kent en dampopen blijft (wat niet wil zeggen dat er geen isolatie aangebracht kan worden) of
- zorg ervoor dat er geen vocht vanuit huis in de dakconstructie en isolatie komt door een dampdichte laag aan de binnenzijde van de isolatie.
De 2e methode was lange tijd de belangrijkste methode maar inmiddels wordt de 1e methode minstens zo vaak toegepast. Dit wordt mede veroorzaakt omdat bijvoorbeeld biobased isolatie dampopen is. Voor de goede orde: dat damp via de isolatie door het dak naar buiten gaat wil niet zeggen dat er dus voldoende (lucht-)ventilatie in huis is. Gestuurde ventilatie blijft van veel belang als je jouw huis isoleert!
Wat je het beste kan doen hangt mede af van hoe de huidige constructie en isolatie van je dak is. Als er bijvoorbeeld een dampdichte laag aan de buitenzijde zit (dakleer of een folie onder de pannen) dan zal de isolatie aan de binnenzijde anders moeten zijn. Lees op deze plek hoe je dat kunt onderzoeken en welke oplossingen er zijn. Bekijk vooral ook het duidelijke filmpje hierover dat op die pagina staat.
De 2 cm dikke laag piepschuim (EPS), die op meerdere huizen in deze wijk, is vanwege de beperkte dikte dampopen maar check op eventuele andere dampdichte lagen .
Omdat de isolatie na het aanbrengen en afwerken moeilijk en tegen hoge kosten bereikbaar is, doe je er goed aan bij enige twijfel de beste oplossing een professionele energieadviseur te raadplegen. Doe het zo mogelijk samen met de buren/buurt want vermoedelijk hebben ook hun huizen dezelfde dakopbouw.
Dakkapel
Of de dakkapel voldoende geïsoleerd is hangt sterk af van wanneer die geplaatst is. De oorspronkelijk geplaatste dakkapellen in de Kromme Rijnwijk zijn amper of niet geïsoleerd. Ook is de constructie heel matig, zeker die van kunststof. Over het algemeen is het daarom beter de oudste dakkapellen te vervangen door moderne, goed geïsoleerde nieuwe. Of dat geldt voor de later geplaatste kapellen zal door nader onderzoek ter plaatse bepaald moeten worden. Vaak kan er wel aanvullende isolatie aangebracht worden. Nog een tip, zeker als er zonnepanelen of een zonneboiler op hetzelfde dakvlak liggen: zorg voor een onderhoudsvrije dakkapel. Het schilderen van een dakkapel kan namelijk kostbaar zijn omdat de zonnepanelen tijdelijk verwijderd moeten worden.
Zonnepanelen
Het weghalen en weer terugplaatsen van zonnepanelen is niet goedkoop. Als je isolatie aan de buitenzijde wilt/moet gaan aanbrengen en/of de dakpannen vervangen moeten worden, overweeg dan of het vervangen van de zonnepanelen verstandig is. Nieuwe panelen leveren veel meer rendement en eind 2024 zijn de panelen relatief goedkoop. Officieel gaan panelen zo’n 25 jaar mee, maar na 10 – 15 jaar vervangen door veel betere is financieel misschien wel aantrekkelijker. Ook met de komende veranderingen bij het terug leveren van elektriciteit.
Meer infromatie
MilieuCentraal geeft op deze pagina veel informatie over dakisolatie, evenals Jouw Huis Slimmer op deze pagina.