Januari 2025 – “Adviseur & Onderzoeker Energietransitie” volgens zijn LinkedIn-profiel en coördinator volgens onze website, Erik Alsema is het vaste aanspreekpunt voor de Energie Coöperatie Bunnik. Hij stond aan de wieg van de Energiegroep Bunnik, voorloper van de Energiecoöperatie Bunnik. Als er iemand over onze coöperatie kan vertellen, dan is het wel Erik, als zeer actief lid van de ECB.

Het is een tijdje geleden, maar in 2015 was hij één van de initiatiefnemers van de Energiegroep Bunnik, voorloper van de huidige ECB. We vragen: “Wat bewoog je daartoe? Had je eerder zoiets opgezet?”

Erik: “Ik was in 2014 in Bunnik komen wonen in een woning waar in energetisch opzicht wel wat aan te verbeteren viel. In dat jaar woonde ik ook een bijeenkomst bij over renovatie naar aardgasvrij, georganiseerd door P21, de lokale politieke partij. Vanuit de bijeenkomst vormde zich een groepje mensen die wel aan de slag wilden gaan om de verduurzaming van woningen in Bunnik vaart te geven.”

Klimaatverandering

“Zelf heb ik me gedurende mijn hele professionele carrière bezig gehouden met de energietransitie en duurzame energie, eerst bij de Universiteit Utrecht en later bij een adviesbureau voor duurzaam bouwen. Het leek me leuk om mijn expertise ook in te zetten in de lokale omgeving. En natuurlijk werden we allemaal gedreven door de zorgen over klimaatverandering, die wereldwijde impact zou gaan krijgen. Een derde overweging was dat er in Bunnik nog geen energiegroep of energiecoöperatie actief was, terwijl er in het hele land wel dat soort initiatieven bestond.”

“En natuurlijk werden we allemaal gedreven door de zorgen over klimaatverandering, die wereldwijde impact zou gaan krijgen.”

Vanuit de vrijwilligersgroep, de Energiegroep Bunnik, zo vertelt Erik, werd het initiatief genomen om warmtescans met een thermische camera uit te voeren bij woningen: “De thermische camera konden we aanschaffen dankzij een subsidie uit het Bunnik-aan-Zet fonds van de gemeente. Daaraan gekoppeld gaven we ook advies over de beste stappen om een specifieke woning energiezuiniger te maken. Deze energiegroep heeft een aantal jaren redelijk succesvol gedraaid.”

Lokaal eigendom

Succes dat blijkbaar naar meer smaakte: “In de zomer van 2018 in een brainstorm met Hans Dam en Cor Hofstee is besloten om de energiegroep om te vormen naar een heuse energiecoöperatie, dus een coöperatieve vereniging met leden en een bestuur. Eén van redenen daarvoor was dat in het (concept)klimaatakkoord de ambitie was opgenomen om bij nieuwe duurzame opwekprojecten 50% lokaal eigendom te realiseren. Dat lokale eigendom zou dan vanuit de lokale energiecoöperatie georganiseerd moeten worden. Dat was dus de start van de huidige Energie Coöperatie Bunnik, die uiteindelijk in het voorjaar van 2019 bij de notaris werd opgericht.”

De energiegroep heeft een aantal jaren redelijk succesvol gedraaid. We vragen: “Wat is volgens jou een van de grote successen geweest van de energiegroep of ECB?”

“We hebben, denk ik, niet één enkel succes dat we op ons conto kunnen schrijven. Wel hebben we vanaf 2015 vele tientallen, zo niet enkele honderden, woningbezitters geholpen met warmtescans, woningadviezen, informatiebijeenkomsten en inkoopacties voor zonnepanelen, warmtepompen en woningisolatie. Mede door deze acties is er vele tientallen procenten sinds 2015 bespaard op het verbruik van aardgas in de Bunnikse woningen. Ook hebben we meegedacht over goede inpassing van de drie zonneveldprojecten in onze gemeente. Helaas is het niet gelukt om een van deze projecten in lokaal eigendom te behouden, dat bleek elke keer financieel niet haalbaar.”

Hybride warmtepomp

Over de acties vanuit de ECB vragen we: “Er loopt momenteel een warmtepomp-actie. Ben jij daarbij ook betrokken of zelfs initiatiefnemer?”

“De inkoopactie voor hybride warmtepomp najaar 2024 was inderdaad een initiatief van mij. Na eerdere inkoopacties voor zonnepanelen wilde ik nu een mooi aanbod voor hybride warmtepomp regelen. Samen hebben we een gedegen offerte-uitvraag opgesteld en zijn 16 bedrijven in de regio benaderd. Uiteindelijk ontvingen we van 9 bedrijven een offerte. Deze zijn vervolgens gewaardeerd op prijs, rendement, geluidsemissie en hoeveelheid en type koelmiddel. Daar kwam één duidelijke winnaar naar voren: het bedrijf HeatTransformers met een Elga Ace monobloc warmtepomp voor € 3000,-. Deze actie loopt nu tot half januari 2025.”

Foto © HeatTransformers.com
Foto © HeatTransformers

Terug naar de coöperatie, we vragen: “Sinds 2019 is er een coöperatieve vereniging met leden en een bestuur. Welke rol of functie vervult zo’n energiecoöperatie in het lokale krachtenveld?”

Erik: “Wij proberen de lokale energietransitie te versnellen, samen met de inwoners van Bunnik, Odijk en Werkhoven. Leden van de ECB kunnen meedenken en mede onze inspanningen vorm geven via de ledenvergaderingen die we regelmatig organiseren.
Het bestuur zorgt voor de dagelijkse beslissingen om dit allemaal goed te laten verlopen. Overigens zoeken we nog 2 nieuwe bestuursleden.”

“Wij proberen de lokale energietransitie te versnellen, samen met de inwoners van Bunnik, Odijk en Werkhoven.”

Hoe zoiets vorm krijgt, zien we bij de nieuwe wijk Kersenweide. De ECB is ook betrokken bij deze nieuwe wijk, dus we vragen: “Welke kansen liggen daar? Welke rol speel jij hierin?”

Erik legt uit: “Er ligt voor de Kersenweide de ambitie om de wijk zo veel mogelijk te voorzien van lokaal opgewekte duurzame energie, onder andere door toepassing van een zogenaamde smart grid en een buurtbatterij. Als ECB zijn we in nauw overleg met de gemeente, projectontwikkelaars en Stedin om dit mogelijk te maken. Eén van onze doelen is om hier een ‘energiegemeenschap’ voor in te richten, één van de nieuwe mogelijkheden die de nieuwe Energiewet biedt. Naast optimale benutting van eigen opgewekte energie, willen we het smart grid ook inzetten om de problematiek rond netcongestie te verlichten door vraag en aanbod van energie in de wijk zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen. Zelf maak ik deel uit van de kerngroep van vrijwilligers die zich bezighoudt met de ontwikkeling van het smart grid Kersenweide.”

Volledig klimaatneutraal in 2040

We sluiten af met een blik vooruit: “Hoe ziet de toekomst van duurzame energie in Bunnik eruit? Wat is de rol van de ECB hierin, volgens jou?”

“De Gemeente Bunnik heeft als ambitie in 2040 volledig klimaatneutraal te zijn. Dat is een stevige ambitie waarvoor nog heel veel inspanning nodig is: op het gebied van energiebesparing en door realisatie van extra duurzame opwek in de vorm van zon en wind. Als ECB willen we hier een forse bijdrage aan leveren, samen met de inwoners van Bunnik. Graag zouden we ook in toekomstige opwekprojecten een 50% lokaal eigendom realiseren, iets wat in eerdere projecten helaas nog niet gelukt is.”

Dat laatste mag dan niet gelukt zijn, maar er is ook veel wel gelukt, dankzij de inzet en doorzettingsvermogen van Erik en al die andere energieke mensen van en rond de coöperatie. Een grote omslag naar een duurzame samenleving maken we met elkaar en hopelijk draagt Erik’s verhaal bij aan de Bunnikse inspiratie.

Tip: vond je dit een lezenswaardig interview? Hier vind je al onze interviews.